Na samym szczycie wzniesienia zwanego „Łysą Górą” we wsi Szczepanowice, znajduje się mogiła w formie kopca ziemnego. Mogiła zwieńczona jest współczesnym metalowym krzyżem, pod którym znajduje się marmurowa płyta z napisem „TU SPOCZYWA 49 ŻOŁNIERZY RÓŻNYCH NARODOWOŚCI. 35 ARMII AUSTRO-WĘGIERSKIEJ I 14 ARMII ROSYJSKIEJ POLEGŁYCH W PIERWSZEJ WOJNIE ŚWIATOWEJ 1914.” Przed nią stoją dwa drewniane krzyże z dwuspadowym daszkiem, jeden łaciński drugi prawosławny. Na krzyżu łacińskim tabliczka z napisem „Tu spoczywa 35 żołnierzy różnych narodowości armii austro-węgierskiej poległych w pierwszej wojnie światowej 1914 roku.” Na krzyżu prawosławnym tabliczka z napisem „Tu spoczywa 14 żołnierzy różnych narodowości armii rosyjskiej poległych w pierwszej wojnie światowej 1914 roku”. Z informacji otrzymanych od okolicznych mieszkańców najprawdopodobniej poległych żołnierzy pochowano w miejscu zbiorowego grobu ofiar cholery. Ze wzniesienia roztacza się ładny widok na okoliczną wieś i pola.

Zamek książęcy, siedziba Piastów do 1675 roku. Znajduje się w północno-wschodniej części miasta. W miejscu, gdzie do dziś stoi zamek, był pierwotnie gród drewniano-ziemny założony na początku XI w. Na przełomie XII i XIII w. był siedzibą kasztelańską i składał się wówczas z grodu właściwego w części wschodniej i podgrodza w części zachodniej zespołu warownego. Gród otaczały wały o konstrukcji drewniano-ziemnej i fosy. Na początku XIII w. stał się główną siedzibą Henryka Brodatego, który rozpoczął w 1 ćwierci XIII w. przekształcenie grodu ma murowany zamek. W obrębie wałów wzniesiono dwie kamienne cylindryczne wieże, które broniły wjazdu : w części zachodniej grodu stanęła wieża Św. Jadwigi, wschodniej – czterokondygnacyjna wieża Św. Piotra. Od strony południowej powstało palatium książęce – wielki trzykondygnacyjny budynek na planie prostokąta, mający na najwyższej kondygnacji wielką salę z oknami biforyjnymi. W części północnej znajdowała się ceglana czworoboczna brama Lubińska. Od niej poprowadzono pierwsze odcinki nowego umocnienia, w postaci ceglanego muru obwodowego, wspartego od zewnątrz skarpami. Na dziedzińcu obok palatium stanęła kaplica pałacowa o układzie centralnym, na planie dwunastoboku z wydłużonym prezbiterium, zbudowana z cegły i elementów kamiennych. Zamek był sprzężony z systemem fortyfikacji miejskich. Na początku XV w. zamek został przebudowany (z 1415 roku pochodzi wiadomość o przebudowie wieży Św. Piotra), a w latach 1453 – 88 rozbudowany.

Dalsze zmiany nastąpiły w okresie 1530 – 33. Z 1532 roku pochodzi portal renesansowy wykonany przez Jerzego z Ambergu. W tym czasie zamek otoczono wałami ziemnymi z bastejami na narożach oraz fosą. Wewnątrz murów został wzniesiony mały dwuizbowy budynek między palatium a wieżą Św. Piotra. Przed 1621 rokiem między palatium a wieżą Św. Jadwigi zbudowano arsenał. W 1674 roku wzniesiono galerię z wieżą zegarową, dzielącą obszerny dziedziniec na dwie części. W 1711 roku wybuchł pożar i zniszczył całe skrzydło północne. Zamek spłonął w 1835 roku, po czym został odbudowany wg projektu i wskazówek Karola Fryderyka Schinkla. Uległ spaleniu ponownie w 1945 roku podczas działań wojennych. Po wojnie został odbudowany i przekazany do celów szkolnych. 

Zamek książęcy położony w południowo-zachodniej części miasta, na skarpie nad rozległą, podmokłą niziną i płynącą młynówką. Był bezpośrednio związany z umocnieniami miejskimi. Zamek został wzniesiony w połowie XIII w. i zapewne otoczony umocnieniami ziemnymi. Był siedzibą księcia Bernarda, zmarłego w roku 1286. Budowę zamku murowanego można łączyć z osobą Bolka I księcia jaworsko-świdnickiego, który stworzył system obronny swojego księstwa wznosząc szereg zamków murowanych. Zamek jaworski był siedzibą książąt piastowskich aż do śmierci Bolka II w roku 1368. Po nim objęła zamek księżna Agnieszka, zmarła w r. 1392, następnie przeszedł na własność królów czeskich, a potem Habsburgów.

Zobacz więcej >>>

Odrestaurowany zamek znajdują się na wysokim, skalistym wzgórzu wapiennym o wysokości 360 m.n.p.m., na skraju wsi Bobolice. Warownia została wzniesiona w połowie XIV wieku z inicjatywy króla Kazimierza III Wielkiego, w miejscu gdzie prawdopodobnie w XII wieku istniał drewniany gród. Pierwotnie zajmowała ona tylko centralną część skały, a pierwszymi budowlami były tu okrągła wieża oraz obronny budynek mieszkalny. Murowany zamek wzniesiono z łamanego kamienia wapiennego z dodatkiem cegły, wykorzystując naturalne warunki obronne wzgórza. W XV wieku zamek rozbudowano, pojawiło się podzamcze, a całość otoczono murami z basztami oraz wykopano suchą fosę nad którą przerzucono zwodzony most. Przez pierwsze 100 lat istnienia zamku towarzyszyły mu burzliwe i ciekawe wydarzenia, związane z nim samym oraz jego właścicielami. Za panowania Kazimierza Wielkiego w zamku stacjonowało wojsko które strzegło szlaku handlowego. W 1370 roku król Ludwik Węgierski nadał zamek swojemu bratankowi Władysławowi Opolczykowi, w zamian za udzielone poparcie. Ten z kolei przekazał go we władanie Węgrowi Andrzejowi z Barlabas. Od tego czasu warownia stała się ostoją dla zbójców, którzy grasowali na szlaku biegnącym z Krakowa do Wrocławia. Po śmierci Ludwika Węgierskiego Opolczyk spiskował. wchodząc w potajemne układy z zakonem krzyżackim oraz Czechami. 

Zobacz więcej >>>

Cmentarz założony został na planie prostokąta. Otoczony z czterech stron murkiem z betonowych bloczków. Od strony południowo – zachodniej betonowa ściana pomnikowa złożona z krzyża o szerokich ramionach zakończonego gzymsem, na którym była ustawiona urna. Na skrzyżowaniu ramion owalny wieniec cierniowy z datą pośrodku „1914”. Pod ramionami krzyża duże stojące tablice z motywem krzyży. Odcinki muru przylegające do kompozycji pomnikowej zwieńczone balustradą. Pośrodku kwatery kamienny postument z uskokiem i zaokrąglonymi górnymi krawędziami; zwieńczony kamienną rzeźbą austriackiej czapki wojskowej na wiązankach szarotek, poniżej na licu widnieje inskrypcja: „HIER RUHEN/6 KAISER JÄGER TIR.K.J.R.N 1/GEFALLEN 18.XI.1914”.

Zobacz więcej >>>

W czasie bitwy o Kraków, na przełomie listopada i grudnia 1914 r., w okolicach Goszczy utknęło natarcie węgierskiego VI korpusu. Poległych lub zmarłych z ran żołnierzy grzebano w miejscu starego cmentarza parafialnego. Dawny cmentarz parafialny w pamięci mieszkańców miał być również miejscem spoczynku powstańców z 1863 r. W pobliskim dworze kwaterował w marcu 1863 r. generał Marian Langiewicz. Cmentarz otoczony jest drzewami oraz krzewami. Punktem centralnym jest krzyż wykonany z metalowych rur z pasyjką. W 2009 r. po obu jego stronach ustawiono sześć drewnianych krzyży z dwuspadowym daszkiem (trzy dwuramienne i trzy łacińskie). Na dwóch z nich znajdują się tabliczki z listą pochowanych tutaj najprawdopodobniej żołnierzy przygotowaną przez dr inż. Adama Zakrzewskiego w ramach projektu „Honvedzi i Grenadierzy – przywracanie pamięci o walkach toczonych w okolicach Goszczy w listopadzie 1914 roku”.

Zobacz więcej >>>

We wrześniu 1939 r., okolice Kazimierzy Wielkiej były terenem walk jednostek Wojska Polskiego wchodzących w skład armii "Kraków" z jednostkami pancernymi nieprzyjaciela. Dnia 7 września w godzinach popołudniowych, 203 Pułk Piechoty ppłk.Rogalskiego oraz żołnierze batalionów Obrony Narodowej "Tarnowskie Góry" i "Oświęcim" zostali zaatakowani przez czołgi i piechotę zmotoryzowaną, uniemożliwiającą przejście polskich oddziałów przez rzekę Nidzicę. Bitwa rozegrała się na dobre w ciągu dnia, gdy do Kazimierzy przybył 201 Pułk Piechoty ppłk. W. Adamczyka wraz z Batalionem Obrony Narodowej "Katowice". W ciągu godzinnej walki pułk odparł natarcie niemieckie rozbijając 5 czołgów. Zmagania polskich oddziałów z nieprzyjacielem w rejonie Kazimierzy trwały do późnych godzin nocnych. Polscy żołnierze polegli w boju zostali pochowani w trzech, osobnych kwaterach na miejscowym cmentarzu parafialnym.

Zobacz więcej >>>

Został założony w początkach XIX wieku jako miejsce pochówku dla wiernych parafii rzymsko-katolickiej św.Benedykta w Imbramowicach. Klasycystyczna, kryta gontem brama wejściowa pochodzi z 1848 r., o czym świadczy data widoczna na belce. W bramie znajdują się dwa pomieszczenia, z których jedno przeznaczone było na kostnicę. Najstarszy nagrobek Józefiny Frej, guwernantki w szkole Sióstr Norbertanek pochodzi z 1851 r. Drzewa nadające szczególny charakter powagi i spokoju temu wiejskiemu cmentarzowi były wedle dawnego zwyczaju zasadzane na zimnych grobach zamiast kamiennych pomników.

Zobacz więcej >>>