W początkach XIV w. okolice Szymbarku były słabo zaludnione. W 1359 r. król Kazimierz Wielki nadał rycerzowi Janowi, synowi Pawła Gładysza,  rozległe tereny w Beskidzie Niskim nad rzeką Ropą. Gładyszowie zapoczątkowali tworzenie na tym terenie tzw. „Dominium Ropae” (państwa gładyszowskiego), klucza dóbr, których centrum znajdowało się w Szymbarku. W 1369 roku Jan Gładysz został bachmistrzem żupy bocheńskiej, oddając w zamian za urząd monarsze swoją wieś Brzyśce (Berestie). W dokumencie królewskim z tego roku Szymbarkowi nadane zostają prawa niemieckie. Po śmierci Jana Gładysza w 1393 r. jego synowie: Mikołaj, Paweł i Piotr powiększają znacznie majątek rodowy. Paweł w latach 1413-50 jest podżupnikiem salinarnym w Bochni. W 1513 roku dziedzicem Szymbarku jest Jan Gładysz h. Gryf z Kowalowy.

W latach 1530-1550 Gładyszowie (zapewne Erazm i Stanisław) budują w Szymbarku dwór obronny, reprezentacyjną budowlę, mającą manifestować zamożność rodu. Budowla określana jeszcze jako późnogotycka zostaje następnie przebudowana przez Szymona Gładysza w latach 1585-90 w duchu renesansu. W wieku XVII Gładyszowie zakładają w rejonie Szymbarku huty szkła (Hucisko, Szklarka), gonciarnie i tartaki, rywalizując z zamożnym rodem Karwacjanów z Gorlic. W tym też stuleciu kolejnej przebudowie ulega dwór szymbarski, którego elewacje zostają wzbogacone attyką. W wieku XVIII dobra Gładyszów ulegają rozdrobnieniu i są rozprzedawane przez kolejnych spadkobierców. W 1755 roku Szymbark staje się własnością rodziny Siedleckich (Tadeusz Siedlecki). Odwiedzający te strony Ewaryst Kuropatnicki, pisał w swojej „Geografii…”: Szymbark, wieś domu Siedleckich, murowanym staroświeckim, mieszkalnym zamkiem ozdobny; sławna uwięzioną górą z lasem, który pokruszony został w 1784 r.”. Ta ostatnia część notatki odnosiła się do tragicznego obsunięcia Góry Maślanej we wsi.

Zobacz więcej >>>

Sucha jako wieś na prawie niemieckim wzmiankowana jest w 1405 roku. Sprawcą lokacji był Strzała herbu Kotwicz, który otrzymał od księcia oświęcimskiego Jana II ziemię na założenie wsi. Z rąk Strzałów wieś przeszła w posiadanie Słupskich herbu Topór. Pierwszym właścicielem wsi z tego rodu był Mikołaj Słupski z Kleczy. Jednocześnie część Suchej do 1530 roku należała do Zembrzyckich. Od 1554 roku dzięki małżeństwu z córką Stanisława Słupskiego – Jadwigą, właścicielem Suchej był florencki złotnik działający w Krakowie Kasper Castiglione. W 1564 roku otrzymał on nazwisko Suski, ( od nazw dóbr) i herbu Szaszor. Suscy władali Suchą i Stryszawą do 1608 roku. Za ich rządów powstały zręby obecnie istniejącego zamku. Fortuna Suskich nie trwała zbyt długo. Już syn Kaspra Mikołaj roztrwonił ją, zadłużając się u Komorowskich. W 1608 r. Piotr Komorowski wykupił Suchą od Suskich. W tym samym roku rozpoczął rozbudowę zamku. Prace zostały ukończone ok. 1614 roku. Powstał wówczas zamek, którego bryła architektoniczna przetrwała do dnia dzisiejszego.

Piotr Komorowski stworzył w Suchej okazałą rezydencję, która w rękach Komorowskich pozostała do 1665 r. J. Szablowski przypuszczał, iż przy budowie zamku czynny udział brał Paweł Baudarth, artysta nadworny Zebrzydowskich. Po śmierci Piotra Komorowskiego w 1640 r. właścicielem zamku został jego bratanek Krzysztof. Po tragicznej śmierci Krzysztofa w 1649 r., zamek przejęła jego córka – Konstancja Krystyna. Pomiędzy 1647 a 1665 rokiem Sucha i zamek znajdowały się w rękach dzierżawców, a Konstancja Krystyna wychowywała się  swojej ciotki na zamku w Ślemieniu. W 1665 roku Konstancja Krystyna wyszła za mąż, za Jana Wielkopolskiego z Pieskowej Skały. Odtąd przez blisko dwieście lat, do roku 1843 Sucha i zamek znajdowały się w rękach Wielkopolskich. Jan Wielkopolski po objęciu Suchej przystąpił do restauracji zamku zniszczonego podczas wojen polsko – szwedzkich oraz okresu dzierżawy. Gruntowną przebudowę wnętrz oraz otoczenia zamku podjęła na przełomie XVII i XVIII wieku jego synowa Anna z Lubomirskich Wielkopolska. Po jej śmierci w 1726 roku, a wcześniej jej syna Aleksandra Wielkopolskiego, wygasła suska linia rodu. Nowy właścicielem został bratanek Jana II Wielkopolskiego, syn Franciszka Wielkopolskiego z Żywca, Karol. Po jego śmierci w 1739 roku sukcesje po nim przejął brat Jan III Wielkopolski. 

Zobacz więcej >>>

Początki osady sięgają XIV w. ok. 1580 r. założył ją Krzysztof Miękicki, właściciel kilku wiosek na pograniczu powiatu bełskiego. W roku 1621 została sprzedana kolejno Piotrowi i Mojżeszowi Mochyłom. W 1664 r. po śmierci Mojżesza Mohyły - trafiła w drodze spadku do jego kuzynki Anny Potockiej, żony hetmana wielkiego koronnego Stanisława Rewery Potockiego. Następnie Potoccy ofiarowali Wielki Oczy Andrzejowi Modrzewskiemu za zasługi wojenne. Dzięki staraniom Modrzewskiego 18 maja 1671 r. król Michał Korybut Wiśniowiecki nadał wsi prawa miejskie magdeburskie oraz liczne przywileje, m.in. 3 jarmarki w roku i targi w każdy czwartek. Modrzewski obrał sobie Wielkie Oczy za stałą siedzibę i rozpoczął przebudowę wzniesionej przez Mohyłów fortalicji, stawiając na jej miejscu dwór obronny. Miasteczko rozwijało się najintensywniej na przełomie XIX i XX w. działały tu dwie garbarnie, dwie cegielnie i aż cztery gorzelnie. Pod koniec XIX w. było tu ok. 2 tys. mieszkańców - Polaków, Rusinów i Żydów.

Zobacz więcej >>>